Gered Industrieel Erfgoed – Zwitsal in Apeldoorn

Zwitsal is een bekende naam. Wie kent niet die gele pot met dat schattige baby'tje? Maar wie wist dat de productie in het verleden in Apeldoorn plaatsvond? En dat de panden waarin dat gebeurde nu plaats bieden voor een heel veelzijdig vermaak (en ook weer een beetje industrie)? 

Industrie in Nederland heeft een moeilijke tijd. Lage-lonen landen nemen de productie over en gebouwen komen leeg te staan. Dat gebeurde ook met de Zwitsal in Apeldoorn. Het complex heeft een lange historie.

Zwitsal fabriek
Sinds 1954 werd aan de Vlijtseweg in Apeldoorn geproduceerd, o.a. babyverzorgings-producten: die met dat typische Zwitsal-luchtje. In de jaren '60 verkocht de oprichter de Zwitsal. In de jaren die volgden waren er nog vele overnames en fusies. Het eindigde ten slotte bij MSD. Eindigde ja: in 2011 werd de fabriek gesloten. De productie werd verplaatst naar Polen en de hallen kwamen leeg te staan. Meteen daarna nam de Gemeente Apeldoorn de grond en gebouwen over. Er was een structuurschets Kanaalzone: de uitvoering kon beginnen. Kon beginnen – maar het duurde wel erg lang. “Die gebouwen staan maar leeg en verpauperen helemaal”

Nieuwe bestemmingen
Maar gelukkig: sinds een aantal jaren bruist het weer van leven. De gebouwen zijn opgeknapt en er zijn heel goede bestemmingen gevonden: voor ieder is er wel wat zijn/haar gading te vinden. Voor de kinderen is er Bounz: “trampolinespringen voor iedereen”. Vanaf 3 jaar kun je je, onder deskundig toezicht, uitleven op de grote trampolines. In de grote hal zijn 44 trampolines en een grote tumblingbaan ondergebracht. Dat trampolinespringen lijkt zo gemakkelijk maar knap als je het een uur volhoudt!

Voor de iets grotere kinderen (en zeker ook voor tieners) is er Real-x: Indoor Skatepark. Heerlijk skaten in een door experts ontworpen skatepark. De atmosfeer is echt heel relaxed!. Trouwen: zo spreek je Real-x ook uit: Relax. Grapje van David – de Amerikaan die samen met zijn vriendin het skate-gebeuren leidt.

Ben je voor gemotoriseerd voortbewegen? Dan kies je voor e-karten. Elektrische karten in een bijzondere omgeving met rook- en geluidseffecten. De karts zelf stoten geen uitlaatgassen uit en zijn ook geluidloos! En je weet natuurlijk wel dat Max Verstappen ook in een kart begonnen is? Misschien ben jij ook wel zo’n groot talent...

Moeders en vaders
En voor moeders? Ik denk dat ze echt wel gaan genieten van heerlijk snuffelen bij de Foenix: het kringloopcentrum dat gevestigd is op het terrein. De keuze is reuze op de vele afdelingen: glaswerk, kleding, cd’s, speelgoed, electronica en mijn favoriete afdeling: de boeken.

Vaders worden niet vergeten. Er wordt in een hal het ambachtelijk speciaalbier Veluwse Schavuyt gebrouwen. In de weekenden is de brouwerij te bezoeken en kun je een rondleiding boeken met proeverij na afloop. De bar biedt ruimte aan 8 verschillende taps met elk hun eigen biertje.

En als je toe bent aan een hapje of drankje? Keuze genoeg: je kunt daarvoor terecht bij e-karten en real-x. In de Foenix is er zelfs een heuse lunchroom.

Wandeling over het terrein
En de bemensing van al die bedrijven? Veel gebeurt door mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Onder goede begeleiding doen zij hier werkervaring op. Vaak om door te stromen naar een reguliere baan.
Er is zo veel te zien op het grote terrein dat je misschien wel een gids zou kunnen gebruiken die je alles uitlegt? “Hoe ging dat vroeger”. Een wandeling over het terrein onder leiding van een deskundige gids is een aanrader! Er wordt verteld over wat er in welke hal gebeurde en ook welke bijzondere producten gemaakt werden. Ook worden anekdotes en bijzondere verhalen verteld.

Dus ik zou zeggen: kom naar de Zwitsal en geniet van de mogelijkheden! Kijk voor meer informatie eerst op www.zwitsalapeldoorn.nl