De Tonderzwam, een bijzonder natuurfenomeen

| Rogier - Houtkunstenaar

Geschreven door: Rogier - Houtkunstenaar Bekijk profiel

'Opgeruimd staat netjes', was vroeger het beleid in de Veluwse bossen. Dode bomen werden verwijderd en afgevoerd. Tegenwoordig zorgen dode bomen voor een interessant natuurfenomeen, de Tonderzwam. 

De Tonderzwam
'Opgeruimd staat netjes', was vroeger het beleid in de Veluwse bossen. Dode bomen werden verwijderd en afgevoerd. Tegenwoordig zorgen dode bomen voor een interessant natuurfenomeen, de Tonderzwam.

Hoefvormige paddenstoel 
Oktober, herfstbladeren, paddenstoelen en eindeloos wandelen. Wie tijdens zo’n wandeling een grijze hoefvormige paddenstoel met gekleurde ringen aan een dode boom ziet vastgeplakt kan er bijna zeker van zijn dat men een Tonderzwam voor zich heeft. Wat tevens vaststaat is het einde van de desbetreffende boom. Een Tonderzwam maakt uitsluitend gebruik van zwakke of dode bomen.

Eten en gegeten worden 
Zielig voor de boom zou je zeggen, temeer omdat de Tonderzwam een sterke voorkeur heeft voor oude en dikke bomen. Menig monumentale boom gaat dan ook helaas ten onder aan deze zwam. Tegelijkertijd is er de laatste jaren een sterke toename van de Tonderzwam op de Veluwe te bespeuren. Een bedreiging zou je zeggen, maar niets is minder waar.
De toename is het resultaat van jarenlang natuurlijk bosbeheer. De Veluwe heeft weer dode dikke bomen. Een unieke voedingsbodem voor diverse zwammen. Deze zwammen geven op hun beurt weer een plek voor zeldzame zwam-etende insecten. In een Tonderzwam is het dus eten en gegeten worden. Een mini ecosysteem.

Voorloper van de lucifer
Maar hoe zit dat dan met de lucifers en de paardenurine? De Tonderzwam werd vroeger gebruikt voor de tondeldoos: een doosje met licht ontvlambaar materiaal. Hiervoor gebruikte men een gedroogde met paardenurine behandelde Tonderzwam. Met een vuursteentje en een metalen ring werd het brandbare materiaal aangestoken. Je kunt de tondeldoos dus zien als voorloper van de lucifer.

Een dooie boel 
Gebruikt als lucifer, opgeruimde bossen, de Tonderzwam heeft het niet makkelijk gehad. Een Tonderzwam van enig formaat heeft naast dikke bomen geruime tijd nodig om te groeien. De Tonderzwam is terug van weggeweest, Het mag weer een dooie boel zijn op de Veluwe.

 

Lees meer blogs - Van Rogier Vogelzang